
Lowlines is sinds januari 2025 onderdeel van toneelgroep Spoenk
Historie van Toneelgroep Spoenk: Een terugblik
De oprichting: De geboorte van een jeugdtheater
In 1987 zag Toneelgroep Spoenk het levenslicht in Nijmegen, opgericht door een groep bevlogen creatievelingen van de toenmalige opleiding ‘Kopse Hof’. Zij legden de fundamenten voor wat later een unieke jeugdtheatergroep zou worden. Al vanaf het begin lag de focus op het bewerken van jeugdboeken, waarbij de speelstijl werd gekenmerkt door een mix van groteske, fantasievolle en tragikomische elementen. Onze eerste voorstelling, Momo en de tijdspaarders, een bewerking van het gelijknamige boek, markeerde de start van dit artistieke avontuur. Het was het begin van een reeks voorstellingen die in de periode tot 1993 vijf jeugdboeken tot leven brachten:
- Sjato lila de rose van Simone Schell, een ironisch verhaal dat thema’s als ouder-kindrelaties en dorpsmentaliteit aanstipte, waarbij voor het eerst livemuziek op het podium werd ingezet.
- Kasper en de ijzeren poedel, waarin jongleren, acrobatiek en special effects een spannende dimensie toevoegden aan het verhaal over een jeugdbende.
- Meester van de zwarte molen, een mystieke voorstelling die artistiek een nieuwe standaard zette door de prominente rol van zang en muziek.
- Matilda, naar het boek van Roald Dahl, waarin alle artistieke elementen van eerdere producties samenkwamen en de groep verder professionaliseerde.
De groei van Spoenk werd echter tijdelijk onderbroken door een mislukte fusie met Jeugdtheater Platvorm Gelderland. Hoewel de samenwerking een teleurstelling bleek, stond Spoenk op eigen kracht weer op en begon aan een hernieuwde opbouw.
Heropleving en nieuwe creativiteit
Na een periode van bezinning en minimale activiteiten wisten Rudy Notschaele en Martijn Arts nieuw leven in Spoenk te blazen. Door eerst decor en kostuums te ontwerpen voor uiteenlopende podiumacts werd langzaam een stevige basis gelegd. Deze hernieuwde energie mondde uit in de theatrale dansvoorstelling La Befana. Deze voorstelling, over vier heksen die een nieuwe wereld scheppen, beleefde een uitverkochte première in het Luxtheater en markeerde Spoenks artistieke comeback.
De laatste jaren: Verbreding en verankering
In de jaren die volgden, ontwikkelde Spoenk zich verder dan enkel het maken van voorstellingen. Het ondersteunen van andere theatermakers met kostuums, special effects, decor, rekwisieten, geluid en licht werd een belangrijk speerpunt. Deze diversificatie stelde ons niet alleen in staat om jong talent te ondersteunen, maar genereerde ook de middelen om opnieuw in eigen beheer producties te maken.
Voorbeelden van deze creatieve uitspattingen zijn:
- De vogelvrouw, een levensechte living statue die indruk maakte tijdens de wereldkampioenschappen living statue in Arnhem.
- De straatvoorstelling Siske en Wuske, een unieke ervaring die de kracht van Spoenks eigenzinnigheid belichaamde.
Van 2007 tot 2022 was Spoenk gevestigd in Kunstenaarscentrum ‘De Vasim’ in Nijmegen. Deze inspirerende plek, waar theatermakers, kunstenaars en performers samenwerken, vormde de ideale thuisbasis. De werkplaats waar Rudy Notschaele zijn decors en kostuums maakte, grensde aan de trainingsruimten van de Vasim Circus Space. Veel van de leden van het collectief trainden daar, en zo kwamen wij in contact met Rudy en Stichting Spoenk. Rudy heeft ons de afgelopen jaren zien trainen en onze vaardigheden zien groeien. Wat begon met een praatje bij de koffie, groeide uit tot een hecht contact.
Per 1 januari 2025 is er een nieuw bestuur gevormd voor Stichting Spoenk. We willen nu aan een nieuw hoofdstuk beginnen met onze circus- en highline voorstellingen.
Blik op de toekomst
Met trots kijken we terug op de rijke geschiedenis van Toneelgroep Spoenk. Tegelijkertijd blijven we dromen van nieuwe verhalen, avonturen en samenwerkingen. Want zoals altijd bij Spoenk: het beste moet nog komen.